Najib sebagai PM, menteri kewangan juga nasihat 1MDB: Bekas pengerusi

Datuk Seri Najib Razak sebagai menteri kewangan dan perdana menteri (PM) sebelum ini, juga memberi nasihat kepada 1Malaysia Development Berhad (1MDB), kerana Lembaga Penasihat 1MDB – yang dipengerusikannya – masih belum ditubuhkan secara rasmi, Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur diberitahu, hari ini.

Bekas Pengerusi 1MDB Tan Sri Mohd Bakke Salleh berkata demikian ketika memberi keterangan sebagai saksi pendakwaan ke-15 dalam perbicaraan Najib berhubung penyelewengan lebih RM2 bilion dana 1MDB.

Bakke merupakan Pengerusi Lembaga Pengarah (BOD) 1MDB, termasuk sejak syarikat itu dinamakan semula daripada Terengganu Investment Authority (TIA) pada September 2009, sehingga peletakan jawatannya pada Oktober 2009 kerana tidak berpuas hati dengan cara pengurusan syarikat itu tidak mematuhi BOD semasa mengendalikan pelaburan AS$1 bilion.

Perlembagaan 1MDB mengandungi peruntukan untuk penubuhan sebuah lembaga penasihat ditubuhkan dengan sekurang-kurangnya empat ahli dan maksimum empat ahli dan juga telah menyatakan bahawa PM akan menjadi salah seorang ahli dan sebagai Pengerusi Lembaga Penasihat 1MDB.

Bagaimanapun, Bakke yang mengesahkan hari ini bahawa lembaga penasihat 1MDB masih belum dibuat secara rasmi ketika beliau meletak jawatan sebagai Pengerusi BOD pada 19 Oktober 2009, bersetuju bahawa ini adalah komponen kritikal 1MDB kerana ia berada dalam perlembagaan syarikat.

Hari ini, peguam bela utama Najib, Tan Sri Muhammad Shafee Abdullah menegaskan bahawa tidak mungkin ada pengerusi lembaga penasihat tanpa lembaga itu benar-benar ditubuhkan, tetapi Bakke berkata Najib sebenarnya telah menjalankan peranan penasihat sedemikian dalam kapasitinya sebagai menteri kewangan dan PM ketika itu.

Shafee: Melainkan lembaga penasihat ditubuhkan, anda bersetuju dengan saya tidak ada pejabat bebas yang dipanggil pengerusi lembaga penasihat? Pengerusi lembaga penasihat bukanlah jawatan eksekutif yang boleh anda lakukan tanpa lembaga penasihat.

Bakke: Jika anda melihat secara khusus peruntukan itu, ya saya bersetuju dengan anda, tetapi dalam kes 1MDB, PM, menteri kewangan, pengerusi lembaga penasihat, semua sangat anda tahu, saling berkaitan dan anda tahu ia dikendalikan oleh seorang individu.

Walaupun Shafee mencadangkan bahawa terdapat “percampuran” konsep dan dia hanya memberi tumpuan kepada lembaga penasihat, Bakke kemudian menjelaskan bahawa Najib juga memainkan peranan sebagai penasihat kerana lembaga penasihat untuk 1MDB belum ditubuhkan lagi.

“Tetapi anda berkata kerana ia tidak ditubuhkan secara rasmi, jawatan pengerusi tidak ada, dari segi eksekutif, ia tidak mempunyai eksekutif. Bahawa saya bersetuju dengan anda.

“Tetapi akibat tidak mempunyai lembaga penasihat yang sesuai dan duduk ketika itu, keputusan yang dikaitkan, atau lebih tepatnya peranan memberikan khidmat nasihat, pada pendapat saya, dikendalikan oleh PM yang juga menteri kewangan,” jawab Bakke seperti dilapor MalayMail.

Saksi pendakwaan lain seperti bekas Pengarah 1MDB Tan Sri Ismee Ismail pada masa lalu juga memberitahu Mahkamah Tinggi bahawa mereka melihat Najib adalah individu yang sama memakai ‘topi’ berbeza sebagai PM, menteri kewangan dan pengerusi lembaga penasihat 1MDB.

Hari ini, Shafee dan Bakke juga terlibat dalam perang mulut yang singkat, dengan Bakke memberitahu peguam untuk tidak meletakkan kata-kata di mulutnya.

Shafee mencadangkan bahawa Bakke sebelum ini berkata mungkin dia tidak sepatutnya meletakkan jawatan secepat itu sebagai pengerusi 1MDB, dengan melihat faedah di belakangnya dan jika saksi itu tidak hilang sabar ketika berurusan dengan pengurusan 1MDB mengenai isu AS$700 juta wang 1MDB itu.

Bakke kemudian memetik apa yang sebenarnya beliau katakan sebelum ini dalam perbicaraan berasingan terhadap Najib berhubung dakwaan mengganggu laporan audit Ketua Audit Negara ke atas 1MDB. Bakke berkata:

“Saya tidak berkata begitu, tidak, saya fikir anda meletakkan kata-kata dalam mulut saya. Ingatan saya masih ok. Apa yang saya katakan ialah, setelah difikirkan semula, saya tidak sepatutnya menerima tawaran berkhidmat dalam 1MDB.”

Shafee kemudian menjelaskan bahawa beliau mengatakan demikian mendasarkan apa yang Bakke telah beritahu Jawatankuasa Kira-kira Wang Negara (PAC) badan pemerhati dwipartisan Parlimen sebelum ini, dengan berkata: “Biar saya tunjukkan kepada anda, saya mungkin lebih tua daripada anda, tetapi saya tidak mempunyai fikiran yang tidak fokus. Anda membuat kenyataan dalam PAC, anda berpegang pada apa yang anda katakan dalam PAC?”

Bakke tetap berpendirian dengan apa yang dilaporkan oleh laporan PAC mengenai 1MDB, dan berkata beliau tidak melihat laporan itu, sambil mendakwa bahagian paling penting dalam keterangannya tidak disertakan.

“Salah satunya apabila saya juga menyatakan empat syarat bahawa wang itu akan dikreditkan ke akaun bersama 1MDB-PetroSaudi International yang tidak disebut dalam laporan akhir PAC.

“Jadi bagaimana ia direkodkan dan cara kesaksian saya akhirnya ditulis dalam laporan PAC, saya tidak mempunyai kawalan, saya tidak tersalah anggap mengenainya, tidak bermakna apa yang anda baca dalam PAC tidak bermakna ia mewakili apa yang saya kata kata dalam sesi itu,” jelas Bakke.

Shafee mencadangkan bahawa Bakke seolah-olah “sangat defensif” dan berkata “adakah anda sedar anda adalah seorang saksi, bukan orang yang dituduh” dan Bakke kemudiannya berkata dia hanya mahu memberikan sisinya cerita.

Sequerah kemudian menjelaskan kepada Bakke bahawa sebagai saksi pendakwaan, dia hanya perlu menjawab ya atau tidak kepada soalan Shafee, dan saksi itu mempunyai peluang untuk menjelaskan jawapannya semasa pemeriksaan semula oleh pihak pendakwaan.

Menjelang akhir prosiding, Bakke bersetuju dengan Shafee bahawa pengurusan 1MDB mungkin telah mengelirukan bukan sahaja lembaga pengarah tetapi juga Najib.

Najib menghadapi empat pertuduhan salah guna kuasa dan 21 pertuduhan pengubahan wang haram membabitkan RM2.28 bilion dana 1MDB.